Outdoor blog
Lichtgewicht en ultralight hiken
Ultralight hiking tips

Ultralight hiking tips

Lichtgewicht en ultralight hiken

Hoe lichter het gewicht wat je mee draagt op je hikingtocht, hoe makkelijker en plezieriger je het voor jezelf maakt. Dat lijkt mij heel logisch, toch? Maar hoe krijg je het gewicht van je rugzak met inhoud naar beneden? Simpel natuurlijk door alle zware items te vervangen door lichtere items. Maar zo simpel is het niet, zeker niet als je voor comfort gaat en/of als de omstandigheden uitdagend zijn en je veiligheid voorop staat.

Lichtgewicht en ultralight hiken

Ultralight hiking? Laat je niet gek maken!

Veel artikelen die je op internet leest over dit onderwerp zijn in mijn ogen niet juist of compleet. Met paklijsten waar soms niet alle gear in is opgenomen. Maar ook zijn vaak de omstandigheden waarin deze hikers een trektocht maken niet zo heel spannend. En ja… dan pronken dat je rugzak met al je gear erin minder dan 6 kg weegt… ja, zo kom ik ook makkelijk aan minder dan 6 kg. Maar weegt je rugzak ook nog 6 kg als je echt wat uitdagend gaat doen? Al je echt zelfvoorzienend voor meerdere dagen gaat hiken in de wildernis onder extreme omstandigheden? Ik weet zeker van niet…

Zou je graag zelfstandig een avontuurlijke trektocht willen maken? Laat mij je dan helpen met de Basiscursus Hiken & Wildkamperen. Een no-nonsense cursus waar je veel aan zal hebben. Meer informatie kan je lezen op mijn website Into Nature Basecamp, klik hier.

Dus laat je niet gek maken door dit soort paklijsten. Deze paklijsten zijn vaak geschreven door mooi weer en weekend hikers. Ook zijn meestal de omstandigheden voor Amerikaanse thru-hikers (die hier veel over schrijven en vloggen op internet) gunstig qua weer, mooie wandelpaden en vaste tentspots. Deze paklijsten zijn niet te vergelijken met een paklijst als je een zware uitdagende trektocht maakt ver van de bewoonde wereld.

Kijk dus niet te veel naar andere maar stel je zelf de volgende vragen;
- wat is voor mij een prima gewicht om te dragen?
- hoeveel kan ik maximaal dragen?
- is het echt nodig om nog lager te gaan dan het voor mij prima gewicht?

Ik ben blij als het basisgewicht van mijn rugzak (trekking poles, iPhone en dergelijke ook meegerekend) rond de 8 kg weegt. Is het nodig om nog lichter te gaan en er nog meer geld voor uit te geven. Eerlijk gezicht niet. Want ik vind mijn rugzak nu al heel comfortabel op mijn rug zitten en deze absoluut niet meer te zwaar. Ik zie nog mogelijkheden om er een dikke 1,5 kilo vanaf te krijgen (voor zomer omstandigheden). Maar er zit een grens aan als je het nuchter bekijkt.

Waar ga je hiken en onder welke omstandigheden?

Het gewicht van je backpack is afhankelijk van waar je gaat hiken, hoelang en wat de omstandigheden zijn. Maar ook voor serieuze zelfvoorzienend zware tochten van meerdere dagen is het mogelijk om het gewicht naar de 9 kg en zelf nog een stuk lager te krijgen, zonder dat het ten koste gaat aan veiligheid en comfort. Want een rugzak met al je hike gear en kleding er in (zonder eten meegerekend) van 16 kg en meer is echt niet meer van deze tijd. Dan maak je het voor jezelf onnodig zwaar. Zeker in Scandinavische landen zie je veel hikers met zware rugzakken lopen met allemaal overbodige (te veel en te zware) gear en kleding er in.

Basisgewicht rugzak

Als je het over het basisgewicht van je rugzak hebt, dan heb je het over het gewicht van je rugzak inclusief alle inhoud (gear en kleding), maar zonder brandstof, eten en drinken. En exclusief de basis kledingstukken die je overdag draagt. Alles tezamen noem je het totaalgewicht van je rugzak. Naarmate de dagen verstrijken wordt het totaalgewicht natuurlijk steeds lichter, omdat je voeding en je brandstof steeds minder wordt. En het gewicht van water varieert gedurende de dag. Maar het basis gewicht blijft altijd gelijk. Ik reken ook mijn trekking poles en bijvoorbeeld ook mijn iPhone tot het basisgewicht. Veel ultralicht hikers reken dit soort gear niet mee om zo (op papier) tot een lager basisgewicht te komen, maar wie hou je dan voor de gek…

Toen ik serieus begon met hiken woog mijn rugzak voor een tocht van een week rond de 14 kg (brandstof, eten en water niet meegerekend). Dat vond ik toen best netjes… Maar als je je steeds meer gaat verdiepen in hiking gear, ga je je steeds meer op gewicht richten en vind je een basisgewicht van 14 kg gewoon veel teveel. En dat is het ook. Het is onnodig omdat er lichtgewicht gear en kleding te koop is dat vaak beter of even goed is als de zware varianten.

Ultralight kan een obsessie worden

Het is soms best een obsessie geef ik toe... “Hoe krijg ik het basisgewicht lager en lager?!” Voor Amerikanen is Ultralight backpacking bijna een religie met hun “Thru-hike” mogelijkheden; lange afstandspaden van enkele duizenden kilometers zoals de Pacific Crest Trail (PCT), Appalachian Trail (AT) en de Continental Divide Trail (CDT). Het is dan ook niet zo gek dat het gewicht van je backpack zo laag mogelijk moet zijn als jij 3000 to 5000 km gaat lopen. Om dat te volbrengen moet je wel geobsedeerd door gewicht zijn!

Definitie van lichtgewicht en ultralicht hiken

Maar wat is de definitie van lichtgewicht en ultralicht hiken. Lichtgewicht hiken is een rugzak met inhoud beneden een basisgewicht van 10 kg en ultralicht beneden de 6 kg. Een voorwaarden is dat je geheel zelfvoorzienend bent voor meerdere dagen; je eten en tentje mee neemt, onder normale 3 seizoenomstandigheden.

Lichtgewicht vs ultralicht

Wat ik al eerder schreef is de keuze tussen lichtgewicht vs ultralicht gear soms afhankelijk van wat voor trektocht je gaat maken. Wordt het allemaal niet zo heel spannend dan kun je geheel voor ultra-lichtgewicht gaan. Maar kan je serieus extreem weer verwachten. Worden de omstandigheden extreem uitdagend en/of ben je meerdere dagen verwijderd van de bewoonde wereld, dan is sterker en betrouwbaarder lichtgewicht gear een betere keuze. Zeker met betrekking van een tent en gear omtrent je veiligheid.

Hoe ga je te werk

Het allerbelangrijkste om het gewicht van je backpack met inhoud naar beneden te krijgen is het aanschaffen van een digitale keukenweegschaal en dan al je gear en kleding wegen en noteren in een Excel-bestand of de online tool; LighterPack.

Ik vind het werken met een Excel-bestand handig. Maar je kunt ook de tool lighterpack.com gebruiken. LighterPack ziet er super cool uit en is heel overzichtelijk en gebruiksvriendelijk.

Om het gewicht zo laag mogelijk te krijgen moet je alleen spullen mee nemen op je trip die je echt minimaal nodig hebt voor je hike, maar zonder je veiligheid in gevaar te brengen (omstandigheden terrein en weer). Ik houd ook van comfort en dat heeft een negatief effect op het totaalgewicht. Maar comfort zoals een opvouwbaar camp stoeltje of waterschoentjes zijn totaal overbodig. Ook bijvoorbeeld een lamp voor in je tent en een zwaar mes zijn overbodig.

Gewichtbesparing door het handvat van je tandenborstel af te zagen of het kartonnen rolletje uit de wc rol te halen is natuurlijk onzin. Als je dat doet om serieus gewicht te besparen ben je in mijn ogen niet helemaal wijs… Maar als je op 10 items 100 gram kan besparen dan is dat wel even 1 kilogram minder.

Het makkelijkst is eerst gewicht te besparen op de zware uitrustingsstukken: rugzak, tent, slaapmat en slaapzak. Als deze aanzienlijk zijn verlaagd, richt je je op andere uitrustingsstukken en op je kleding. Let op met de keuze van je kleding dat je nooit onderkoeld kan raken. Dus nooit op kleiding onnodig grammen besparen als dat je in gevaar kan brengen.

Jammer genoeg is Nederland niet echt een outdoorland. Je kan hier niet makkelijk aan ultralight gear komen. Amerikaanse merken en zeker de kleinere nieuwe spelers op de markt richten zich op ultralight. Het vinden van de juiste ultralight gear is vaak een lange zoektocht van veel vergelijken en lezen, maar super leuk om te doen vind ik zelf :)

Dyneema Composite Fabric (DCF)

Een must-have voor echte Ultralight hikis zijn producten van Dyneema Composite Fabric, afgekort DCF, ook nog wel bij de oude naam genoemd; Cuben Fiber. Wat ik kon vervangen door Dyneema heb ik vervangen.

Zie mijn blogartikel over Dyneema Composite Fabric.

Niet goedkoop

Gewichtsbesparing kost geld, maar je hoeft niet in een keer onder de 10kg te duiken. Je kunt ook pas een uitrustingstuk vervangen als deze aan vervanging toe is en dan kiezen voor een veel lichter exemplaar.

Mijn paklijst

Ik zit nu voor een zware zelfvoorzienende tocht van meerdere dagen (onder 3 seizoenomstandigheden) rond de 7 kg. Als ik een DCF tent* aanschaf van rond de 600 gram en nog wat wijzigingen doorvoer zit ik beneden de 6 kg. Maar worden de omstandigheden serieus extreem qua weer dan zit ik aan de 8 kg. Warmere kleding en een betrouwbare sterke Hilleberg tent zorgen dan voor meer gewicht.

Zie mijn blogartikel over mijn paklijst.

*Door mijn lichaamslengte heb ik nog geen DCF tent aangeschaft. Maar ook twijvel ik; deze single wall trekking pole tentjes zijn gewoon niet zo stormbestendig, niet geschikt voor koude omstandigheden, hebben bijna alemaal een rainbow zipper inner door (drame met muggen en midges) en een condensatie contact probleem.